ဥံဳဆိုတာ ဘာလဲ

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဂါထာေတြရြတ္တဲ့အခါ အေရွ႕ကဥံဳခံၿပီး ရြတ္ၾကတာ ေတြ႕ဖူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္။တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ဥံဳမပါ ဂါထာမျဖစ္ဆိုၿပီးေတာင္ ေျပာဆိုေနၾကတာ ၾကားဖူးပါတယ္။အဲဒီ့ "ဥံဳ" ဆိုတာ ဘာလဲ။သူ႕ရဲ႕အဓိပၸါယ္ကေကာ ဘာလဲ။


ဥံဳဆိုတာ ဘာလဲ။

တကယ္ေတာ့ ဥံဳ ဆိုတဲ့စကားလံုးဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ ဘာမွ မသက္ဆိုင္ပါဘူး။ဥံဳ ခံထားတဲ့ဂါထာေတြဟာလည္း ျဗဟၼဏဝါဒေလာင္းရိပ္မကင္းတဲ့ အပယ္ခံဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေလာကီအစီအရင္ဆိုင္ရာ ဂါထာမႏၱန္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ဥံဳ ဆိုတာဟာ ဗုဒၶဘာသာ ပိဋကတ္က်မ္းစာေတြနဲ႕ လားလားမွမသက္ဆိုင္ဘဲ ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဘာသာဝင္တို႕ရဲ႕ ေဝဒေလးပံုက ထြက္လာတဲ့ အကၡရာစကားလံုးသက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဘာသာဝင္ေတြအတြက္ကေတာ့ ဥံဳဟာ တကယ့္ကို အေလးအျမတ္ထားရာ အထြတ္အထိပ္ အကၡရာတစ္ခုပါပဲ။
တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ စာေစာင္ေတြမွာ ဥံဳ ဆိုတာ ကမၻာဦးနတ္မင္းႀကီးသံုးပါးကို ရွိခိုးတဲ့အကၡရာျဖစ္ေၾကာင္း၊ဒါေၾကာင့္ အလြန္ျမင့္ျမတ္တဲ့ အက်ိဳးထူးကို ခံစားရရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ အမႊမ္းတင္ ေဖာ္ျပထားတာ ဖတ္ရပါတယ္။အဲဒီ့နတ္မင္းႀကီးသံုးပါးကေတာ့ မဟာျဗဟၼာ၊ဗိႆနိုးနဲ႕ ပရေမသြာ တို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕တရားေတာ္အရဆိုရင္ ေလာကမွာ အဲဒီ့နတ္မင္းႀကီးသံုးပါးဆိုတာ မရွိတဲ့အျပင္ ဒီအယူအဆကို လံုးဝပစ္ပယ္သင့္ေၾကာင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဟာၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ဒီအယူအဆကို ပစ္ပယ္သင့္ရတာလဲ။
ဘာသာအယူဝါဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရတနာျမတ္သံုးပါး အယူအဆေတြ ရွိၾကပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာမွာဆိုရင္ ဘုရား၊တရား၊သံဃာ ဆိုတဲ့ ရတနာျမတ္သံုးပါးေပါ့ဗ်ာ။ဟိႏၵဴဘာသာမွာဆိုရင္ ခုနက နတ္မင္းႀကီးသံုးပါးဟာ သူတို႕ရဲ႕ ရတနာျမတ္သံုးပါးပါ။ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာဆိုရင္ အဖဘုရားသခင္၊သားေတာ္သခင္ေယ႐ႈ နဲ႕ သန္႕ရွင္းတဲ့ဝိညာဥ္ေတာ္တို႕ဟာ ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕ ရတနာျမတ္သံုးပါးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ရတနာျမတ္သံုးပါးခ်င္း တူေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ က်န္တဲ့ဘာသာေတြရဲ႕ အယူအဆကေတာ့ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ကြဲျပားတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဝါဒီေတြက မဟာျဗဟၼာ၊ဗိႆနိုး၊သီဝ(ပရေမသြာ)တို႕ သံုးပါးေပါင္းမွ အတၱ (ဝါ)အတမန္ လို႕ေခၚတဲ့ တစ္ဆူတည္းေသာ ထာဝရဘုရားလို႕ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဝါဒဟာ ေလာကမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အစဥ္အစိုးရၿပီး ဘယ္ေတာ့မွ မေဖာက္မျပန္ ထာဝရတည္ျမဲေနတဲ့ အမာခံ အႏွစ္သာရ (အတၱ) ရွိတယ္လို႕ယူဆတဲ့ အတၱဝါဒ၊တစ္နည္းထပ္ေျပာရရင္ အဲဒီအတၱကပဲ ေလာကကို ဖန္ဆင္းတဲ့ ထာဝရ ဘုရားသခင္ျဖစ္တယ္လို႕ယံုၾကည္တဲ့ ဣႆရဝါဒပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဝါဒကေတာ့ ေလာကမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အစဥ္အစိုးရေနၿပီးဘယ္ေတာ့မွ မေဖာက္မျပန္ ထာဝရတည္ျမဲေနတဲ့ အမာခံ အႏွစ္သာရ(အတၱ)ဆိုတာ မရွိဘူးလို႕ အတၱကို ျငင္းပယ္တဲ့ အနတၱဝါဒပဲျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ အတၱဆိုတာ မရွိလို႕ အနိႆရဝါဒ လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဥံဳ ရဲ႕အဓိပၸါယ္
 
ဟိႏၵဴျဗဟၼဏေတြရဲ႕ အယူအဆအရ ေလာကရဲ႕ဖန္ဆင္းရွင္ဟာ ရဂ်စ္(ရာဇဂုဏ္)၊ဆက္တြ(သတြဂုဏ္)၊တမတ္ခ္(တမဂုဏ္) ဆိုတဲ့ ဂုဏ္သတၱိသံုးပါးနဲ႕ ျပည့္စံုတဲ့ အတၱႀကီးပဲျဖစ္ပါတယ္။တစ္နည္းေျပာရရင္ ဖန္ဆင္းျခင္း၊ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ဖ်က္ဆီးျခင္းဆိုတဲ့ အစြမ္းသတၱိေတြနဲ႕ ျပည့္စံုၿပီး အစဥ္မေဖာက္မျပန္တည္ျမဲေနတဲ့ ထာဝရဘုရားသခင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီဂုဏ္သတၱိသံုးပါးထဲက တစ္ပါးစီဟာ အခုနက နတ္မင္းႀကီးသံုးပါးကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။မဟာျဗဟၼာက ရဇဂုဏ္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေလာကကို ဖန္ဆင္းတယ္။ဗိႆနိုးက သတြဂုဏ္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေလာကကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တယ္။ပရေမသြာလို႕ေခၚတဲ့ သီဝကေတာ့ တမဂုဏ္ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေလာကကို ဖ်က္ဆီးဖို႕ တာဝန္ယူတယ္။နတ္မင္းႀကီးသံုးပါးရယ္လို႕ ကြဲျပားေနေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ဖန္ဆင္းရွင္ ထာဝရဘုရားလို႕ေခၚဆိုႏိုင္တဲ့ မဟာအတၱႀကီးရဲ႕ ဂုဏ္အဂၤါသံုးရပ္သာျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီ မဟာအတၱႀကီးကိုပဲ ပရမအတၱလို႕ေခၚပါတယ္။မဟာအတၱႀကီးရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္သံုးပါးစလံုးကို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ယ္ ပြားမ်ားပူေဇာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အ-ဥ-မ ဆိုတဲ့ အကၡရာသံုးလံုးထဲနဲ႕ ၿပီးျပည့္စံုႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဟိႏၵဴတို႕ရဲ႕ ဥပနိသွ်ဒ္က်မ္း ေတြမွာ ဆိုထားပါတယ္။
အ-ဆိုတာ ဂုဏ္အဂၤါအားျဖင့္ ရဇဂုဏ္၊အသြင္သ႑န္အားျဖင့္ မဟာျဗဟၼာႀကီးရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္၊ဥ-ဆိုတာ ဂုဏ္အဂၤါအားျဖင့္ သတြဂုဏ္၊အသြင္သ႑န္အားျဖင့္ ဗိႆနိုးနတ္မင္းႀကီးရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္၊မ-ဆိုတာ ဂုဏ္အဂၤါအားျဖင့္ တမဂုဏ္၊အသြင္သ႑န္အားျဖင့္ သီဝနတ္မင္းႀကီးရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ဥံဳဆိုတာဟာ အ-ဥ-မ ကို တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္း အသံထြက္ၿပီး ဂုဏ္ေတာ္သံုးပါးနွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ထာဝရဘုရားသခင္(ေခၚ)မဟာအတၱႀကီးကို ရွိခိုးပူေဇာ္ပါသည္လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဝါဒီေတြအတြက္ကေတာ့ ဥံဳကို ရြတ္ဖတ္ျခင္းဟာ ထာဝရဘုရားသခင္ဆီ သြားရာလမ္းလို႕ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အနတၱလကၡဏသုတ္ေတာ္ကို ေဟာၿပီးေလာကမွာ အစဥ္မေဖာက္မျပန္ဘဲ မိမိကိုယ္ကို အစိုးရေနတဲ့ အတၱဆိုတာ မရွိပါဘူးလို႕ ႁမြက္ၾကားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶေဒသနာနဲ႕ေတာ့ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႕က်င္ေနပါတယ္။ဥံဳဆိုတာဟာ တစ္ကယ္ေတာ့ အတၱကို အာ႐ံုျပဳ လက္ခံယံုၾကည္သူေတြ ရြတ္ဆိုရမယ့္ အကၡရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶေဟာၾကားခဲ့တဲ့ ဘယ္ဂါထာေတာ္မဆို ဥံဳကို ထည့္ၿပီး မရြတ္ဖတ္သင့္ပါဘူး။အေရွ႕နဲ႕ အေနာက္လို ဆန္႕က်င္ေနတဲ့ အယူအဆႏွစ္ခုကို ေပါင္းစပ္လက္ခံၿပီး ရြတ္ဖတ္မယ္ဆိုရင္ အဓိပၸါယ္လည္း ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။

ဝင္းသိန္းဦး၏ ေရွးဘဝ ေနာက္ဘဝ ဗုဒၶမေဝဖန္ႏွင့္ ဓမၼစာစုမ်ား စာအုပ္မွ အျပည့္အစံုဖတ္ရန္